Милли китапханә «Аксенов-фест» әдәби-музыкаль фестивале мәйданчыкларының берсе булачак

2025 елның 11 сентябре, пәнҗешәмбе

Чара Казанда 17-20 нче сентябрь көннәрендә узачак. «Аксенов-фест»-2025 фестивалендә шагыйрьләр, язучылар, режиссерлар һәм сценаристлар катнашачак, алар арасында Евгений Попов, Эдуард Веркин, Андрей Опарин, Дмитрий Воденников, Анна Баснер, Максим Замшев, Илья Бояшов, Евгения Декина, Екатерина Златорунская һәм француз язучысы Ив Готье бар. Быел фестивальнең төп темасы документалистика булачак: "ДокПроза. ДокКино. ДокТеатр. Бер үк вакытта һәм аерым".

«Аксенов-фест»-2025 чаралары тугыз мәйданчыкта үтәчәк. (Аксенов йорты, Татарстан Милли китапханәсе, 13 нче, 26 нчы һәм 27 нче китапханәләр, Казан Ратушасы, Балыкчы бакчасы һәм Аксенов бакчасы, шулай ук «Елмай» паркы. «Йолдызлы билет» премиясен тапшыру тантанасы традиция буенча Казан Ратушасында узачак, анда Евгений Моргулис чыгыш ясаячак. 

Фестиваль кысаларында ТР Милли китапханәсендәге чаралар программасы (Пушкин ур., 86 нчы йорт)

17 нче сентябрь

•  11.00 Фестивальнең рәсми ачылышы. 
•  универсаль зал 
•  Теркәлү

•  11.30 - 12.30  "ДокПроза. ДокКино. ДокТеатр. Бер үк вакытта һәм аерым" дискуссиясе (Денис Осокин, Эдуард Веркин, Ив Готье, Андрей Опарин, Дмитрий Воденников, Рәдиф Кашапов) 
•  универсаль зал 
•  Теркәлү

• 12.30-13.30 Максим Замшев. «Төзәлмәслек» яңа шигырьләр китабын, «Мин болай яши алмыйм» повестен тәкъдим итү. Шигъри китап бүлекләренең берсен танылган шагыйрь һәм прозаик «Әдәбият – ул гади» дип атаган. Актуаль көн турында шигырь һәм проза язу никадәр җиңел һәм гади икәнен автор сөйләр. Модератор Альбина Әпсәләмова. 
•  Урын: универсаль зал 
• Теркәлү

• 13.30-14.45 «Яна торган Горький» фильмын күрсәтү (режиссеры Алексей Федорченко). Фильм Идел буеның Красновидово авылы тарихы турында; патшабикә Екатерина II, бөек язучы Максим Горький һәм беренче космонавт Юрий Гагаринның татар авылына килүе турында чынбарлыктагы фактлар, мәзәкләр һәм риваятьләр. Мокьюментари эксперименталь жанрында эшләнгән фильмны Денис Осокин тәкъдим итәчәк. 
• Урын: конференц-зал
• Теркәлү

• 14.45 - 15.45 Андрей Опарин белән иҗади очрашу «Документ, документ белән уен, документ уены». Андрей Опарин - театр һәм кино режиссеры-документның театр киңлегендә шигъри элементка әверелүе турында үз спектакльләре мисалларында сөйләячәк ("#чара ул_мин», «Кургашын солдат", "Островский. Сыйныфтан тыш уку", "Маяковский. Репетиция», «Дубровский», "Мейерхольд / Глостерның сукыраюы" этюды). Модератор Денис Осокин 
• Урын: конференц-зал
•  Теркәлү

• 15.45 - 17.00 «Ю.Яха елгасы » фильмын күрсәтү (режиссеры Владислав Воробьев). Ненец телендә Ю Яха дип аталучы, хәзерге Печора елгасы турындагы хикәя, бу исем аның ярларында яшәгән борынгы кабиләдән килә. Фильмны сценарист Денис Осокин тәкъдим итәчәк. 
• Урын: конференц-зал 
• Теркәлү 

18 сентябрь

• 11.00 - 12.00 Анна Баснер. «Тесей парадоксы» яңа китабын тәкъдим итү. Кешенең шәһәр киңлегендә, атап әйткәндә, Санкт-Петербургта яшәве турында уйлану. Модераторлар Ирина Барметова, Илья Бояшов. 
• Урын: универсаль зал 
• Теркәлү

• 12.00-13.00 Илья Бояшов. «Аек гусар» яңа китабын тәкъдим итү. Фонтаннар шәһәре Петергофта булган риваятьләр һәм чынбарлык вакыйгалар турында. Модератор Альбина Әпсәләмова 
• Урын: күргәзмәләр залы 
• Теркәлү

•  13.00 - 14.45 "Моң. Аңлатма» фильмын күрсәтү (режиссеры Рәдиф Кашапов). Соңгы 110 ел татар музыкасы үрнәкләре белән диджей-сет форматында әңгәмә. Фильмны Рәдиф Кашапов тәкъдим итәчәк. 
• Урын: конференц-зал 
• Теркәлү

• 14.45-15.45 Дмитрий Воденников.  «Иван Бунин. Тормыш киресенчә" яңа китабын тәкъдим итү. Нечкә зәвыклы шагыйрь һәм эссечы Дмитрий Воденников язучының дөньякүләм данга ия тормышын киресенчә күрә: "Яңа гына дөньяга килгән бала кычкырып җибәргәч, китап бетәчәк. Һәм шул вакытта без барысын да яңадан башлыйбыз". Модератор Ирина Барметова. 
• Урын: конференц-зал 
• Теркәлү

• 15.45-16.45 Эдуард Веркин. «Дар агачындагы саескан» яңа китабын тәкъдим итү. Авырулар, сугышлар, ачлык һәм... картлык булмаган киләчәк дөньясы. Моннан соң кеше кеше булып калырмы?Атаклы фантаст үзенә һәм укучысына фәлсәфи сораулар бирә. Документ белән фантастика ярашырлыкмы? Модератор-Ирина Барметова. 
• Урын: конференц-зал 
• Теркәлү

• 16.45-17.45 Ив Готье (Франция). Романчы, эссечы, әдәбият белгече, рус әдәбиятының иң яхшы әсәрләрен тәрҗемә итүче, Россия турында унике китап авторы,  "Себерне ачу" иң яхшы тарихи китабы өчен Франсуа Мильпьер исемендәге премия , Гагарин турында очерк китабы өчен Дольфус исемендәге премия, "Рус күгендә кычкыру. Владимир Высоцкий турында" китабы өчен Польшада Халыкара фестиваль  премиясе лауреаты Ив Готье документ белән - Михаил Пришвинның көндәлекләре белән эшләве һәм үзенең  «Кире кайтарылырга тиеш түгел» дигән яңа романы турында сөйләячәк. Роман күптән түгел Франциядә басылып чыккан, һәм хәзер русчага тәрҗемәсе әзерләнә. Модератор Ирина Барметова. 
• Урын: конференц-зал 
• Теркәлү

• 18.15-19.45 «Йолдызлы билет» премиясе лауреаты Анна Королева (джаз), Рәдиф Кашапов (гитара, думбра), Ильяс Фәрхуллин (курай, кубыз, перкуссия), шагыйрьләр: Дмитрий Воденников, Максим Замшев, Денис Осокин, Альбина Әпсәләмова, Йолдыз Миңнуллина, Айзат Вахитов, Луиза Янсуар катнашында джем-сейшн. Ив Готье француз телендә яраткан шигырьләрен укый (модератор Ирина Барметова).
• Урын: конференц-зал 
• Теркәлү

19 сентябрь

• 10.00-11.00 Евгений Попов. "Саша. Александр Кабаков һәм аның вакыты" китабын тәкъдим итү. Евгений Попов - күп кенә проза китаплары авторы, Александр Кабаковның дусты һәм автордашы: алар бергәләп «Аксенов» китабын иҗат иткәннәр. Ә күптән түгел Евгений Попов Михаил Гундарин белән берлектә танылган прозаик һәм журналист Александр Кабаковның биографиясен язган. Бу - күп һәм тырышып эшләгән, уйлаган, үзгәрүдән курыкмаган кешенең портреты.  "Мин атаклы булып уянмадым,  атаклы булып йокларга яттым", – дип язган Кабаков үзе турында, ләкин алга таба нәрсә булган... Модератор Женя Декина. 
•  Урын: универсаль зал 
•  Теркәлү 

• 11.00-12.00 Екатерина Златорунская. «Көзге ау» яңа китабын тәкъдим итү. "Йолдызлы билет" премиясе лауреаты яңа проза китабында  тормыш – сәяхәт, дип әйтә. Ә драматург буларак, күптән түгел ул Шекспир белән әңгәмәгә керде – хәзерге Мәскәүнең иң күренекле спектакльләренең берсе – «Мин – Гамлет. Хата» спектаклен иҗат итүдә катнашты. Модератор - Денис Осокин. 
• Урын: универсаль зал 
• Теркәлү

• 12.00-13.00 Женя Декина. «Киносценарий турында барысы да яки барысы да диярлек". Женя Декина - "Йолдызлы билет" премиясе лауреаты, прозаик һәм сценарист.  Социаль проблемаларны сурәтләүдә кыюлыгы өчен аның прозасы тәнкыйть тарафыннан авыр дип билгеләнгән. Декинаның игътибарлы булуы һәм таләпчән бәяләү сәләте аны «Зур китап» Милли премиясенең экспертлар советына китерә һәм Россиянең абруйлы продюсерлык үзәкләренең берсендә сценарийлар өстендә эшләргә этәргеч була 
• Урын: универсаль зал 
• Теркәлү 

• 13.00 - 14.00 Нияз Игъламов. «Агиткадан шәһәрлеләр театрына". Танылган театр тәнкыйтьчесе ХХ-ХХІ гасырларда документаль театр эволюциясе турында әңгәмә уздырачак.
• Урын: күргәзмәләр залы
• Теркәлү 

• 14.00-15.30 Екатерина Варкан. "Тарихи факт, артефакт һәм сәнгать уйдырмасы. Граф Милорадовичның матәм йөзеге". Уникаль табылдык тарихы һәм аны өйрәнү турында «Асылташлар һәм бизәнү әйберләре серләре» китабы авторы, әдәбиятчы, тикшеренүче, журналист, «Кыйммәтле тарихлар» (Үзәк телевидениенең Беренче каналы) подкастын алып баручы сөйләячәк. Модератор Ирина Барметова. 
•  Урын: күргәзмәләр залы
• Теркәлү 

• 15.30 - 16.30 «Малави иле тәңкәсе» документаль фильмын күрсәтү. Режиссер Алексей Федорченко актер, режиссер һәм язучы Шукшинның мифын һәм культын тикшерә. Фильм командасы Алтайга бара, иске киноны яңадан карый һәм, әлбәттә, классикның җанатарлары белән әңгәмә кора. Кереш сүз - Евгений Попов. 
• Урын: конференц-зал 
• Теркәлү

• 16.45 - 17.45 Денис Осокин һәм Андрей Опарин. «Документаль һәм шигъри чикләр". «Лулву / Пушнерзольгыри» спектакль-променады өстендә эшләү турында. Спектакль «Лудорвай» этнография музее (Удмуртия) территориясендә иҗат ителгән һәм яши. Танылган язучы һәм режиссер «Анемон театры» һәм туып килүче «Анемос-фильм» кинокомпаниясе турында сөйләячәк.
• Урын: конференц-зал
• Теркәлү

• 18.00-19.00 "Луманзе / Кар кызы" спектакле. Тамашачылар белән диалог (барлык язучылар катнашачак).
• Урын: "МОҢ" театры 
• Теркәлү