Татарстанның театр сәнгате. Россиядә игълан ителгән Театр елына багышлап
Театр − яктылыкка, нурга илтә,
Кире юлга җибәрми, уңга илтә.
ГабдуллаТукай
Театр елы – илнең мәдәни тормышы өчен һәм иҗтимагый аң фомалаштыру өчен бик мөһим вакыйга. Театр җәмгыять һәм мәдәният үсеше белән бик тыгыз бәйләнгән. Театр сәнгате аша, дөньяга караш, әхлакый принциплар, рухи байлык формалаша, эстетик зәвык тәрбияләнә.
2018 нче елның 18 апрелендә РФ Президенты В. В. Путин Россиянең театр әһелләре берләшмәсе рәисе Александр Калягинның 2019 нчы елны Театр елы дип игълан итү турындагы тәкъдимен хуплады. 2019 ел Россиядә Театр елы итеп игълан ителде. Театр елын уздыру турындагы указны Россия Президенты Владимир Путин имзалады. «Театр сәнгатен алга таба үстерү максатыннан Россия Федерациясендә 2019 елны Театр елы итеп уздырырга», − диелгән указда.
Бу вакыйга республика театрлары эшлеклеләре өчен дә зур бәйрәмгә әйләнде. Әтнә дәүләт драма театрының 100 еллык юбилее уңаеннан Татарстан Республикасында Театр елын Әтнәдә ачтылар.
Татарстанның театр сәнгатенең бай тарихы һәм матур традицияләре бар. Театр елында республикада төрле фестивальләр − «Һөнәр» Бөтенроссия яшь татар режиссурасы фестивале, төрки халыкларның «Нәүрүз» театр фестивале, Качалов театр фестивале, Ф. И Шаляпин исемендәге опера фестивале, Р.Нуриев исемендәге классик балет фестивале, һ. б., «Яңа татар пьесасы» бәйгесе уздырылачак, «Тантана» Татарстанның театр сәнгате өлкәсендә һөнәри премиясе тапшырылачак. Яшь тамашачылар өчен яңа проектлар да каралган.
Әлеге электрон белешмәлек Россиядә игълан ителгән Театр елына багышлап төзелде. Ул 9 бүлектән тора. Биредә Россиядә Театр елы игълан ителү уңаеннан кабул ителгән документлар, планлаштырылган чаралар программасы, Татарстанның театр сәнгате үсеше, Татарстан Республикасы театрлары, татар театры тарихы, аның күренекле эшлеклеләре турында материаллар тупланды. Фотоархив, видеоматериаллар (татарча спектакльләр, театраль чаралар), театрга багышланган сценарийлар, методик материаллар, презентацияләр урын алды. «Библиография» бүлегендә Татарстанның театр сәнгатен яктырткан, ТР Милли китапханәсе фондларында булган чыганаклар исемлеге китерелде. Шунда ук Татарстанның театр сәнгатенә багышланган Интернеттагы сайтларга сылтамалар да бирелде. Белешмәлек рус һәм татар телләрнедә төзелде.
Россиядә Театр елы
- Россиядә театр елының рәсми сайты
- Россия Федерациясендә Театр елын уздыру буенча чаралар планы
- Театр елын уздыру турындагы указны Россия Президенты Владимир Путин имзалаган
Татарстанда Театр елы
- 2020 нче елга кадәр Татарстан Республикасында театр эшенең зур сроклы үсеше концепциясе
- Татарстан театрлары Театр елын Әтнә театры сәхнәсендә ачып җибәрәчәк
- Театр елы Әтнәдә башланды
- Театр елында республиканың театраль картасы ничек үзгәрү турында Татарстанның мәдәният министры
- Театр тантанасы
- «Туксанынчы елларда милләтне театр саклап калган»: театр җитәкчеләренең милли үсеш стратегиясенә тәкъдимнәре һәм Театр елына баглаган өметләре
Татарстанның театр сәнгате
- Минтимер Шәймиев: «Театр ул - халык бердәмлеген һәм милләт ныклыгын саклаучы әйтеп бетермәслек зур кыйммәткә ия олы сәнгать төре»
- Рөстәм Миңнеханов: Татарстанның театр эшен үстерү өлкәсендә мөмкинлекләре гаять көчле
- [Татар театрының үткәне һәм бүгенгесе]
Татар театры тарихы
- Габдулла Кариев – «Татар театрының атасы»
- Милли драматургиянең икенче баскычы (1906 – 1911). Татар профессиональ театры формалашу һәм аның драматургия үсешенә уңай йогынтысы
- Могҗизалар дөньясы ул – театр
- Плакат сәнгатендә Татар театры тарихы (1906–2016)
- Татар театрының рухи әткәсе
- Татар театрының үсеш этаплары. Татар театрына − 110
Татар театрының күренекле эшлеклеләре
- Габдулла Кариев
- Галиәсгар Камал
- Кәрим Тинчурин
- Риза Ишморат
- Салих Сәйдәшев
- Сәхибҗамал Гыйззәтуллина-Волжская
- Таҗи Гыйззәт
- Фатыйма Ильская
- Фуат Халитов
- Хәй Вахит
Татарстанның театр сәнгате өлкәсендә бирелә торган дәүләт бүләкләре
Белешмә материаллар
Фотоархив
- Әтнәдә − Театр елын ачу тантанасы – фоторепортаж
- Галиәсгар Камал исемендәге татар дәүләт академя театры
- Казан Кремлендә Татар театрының 110 еллыгына багышланган күргәзмә ачылды
- К. Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театры
- «Татар театры тарихы афишаларда һәм плакатларда». Татар театрына нигез салынуга 110 ел тулу уңаеннан
- XIII төбәкара «Идел йорт» халык театрлары фестивале кысасында Арча район Мәдәният йорты «Җидегән чишмә» халык театрының Т. Миңнуллин пьесасы буенча «Әлдермештән Әлмәндәр» спектакле
Иллюстратив материаллар
Видеоматериаллар
- 2019 нчы ел Россиядә Театр елы
- 2019 нчы ел Россиядә Театр елы (Тинчурин театры)
- Минзәлә артистлары Татарстан театрлары Сабантуенда
Татарча спектакльләр
Сценарийлар, методик материаллар, презентацияләр
Методик материаллар
- Г. Камалның «Беренче театр» комедиясендә конфликт үстерелеше. 6 нчы сыйныфта әдәбият дәресе планы
- Г. Камал – татар театрының «атасы»: дәрес үрнәге
- Г. Камал турында истәлекләр. Дәрес план-конспекты (9 нчы сыйныф)
- Г. Камалның «Беренче театр» комедиясен өйрәнү. 6 класс өчен дәрес планы
- Казан театрлары. Дәрес планы
- Кәрим Тинчуринның «Сүнгән йолдызлар» драмасына анализ. Төп образларга характеристика бирү. 8 нче сыйныф өчен дәрес эшкәртмәсе
- Мәктәптә Т. Миңнуллин иҗатын өйрәнү. Проект эше
- Татарстан театрлары турында материаллар. Театр тарихы
- Театр дөньясында. Габдулла Кариев исемендәге Казан Татар дәүләт яшь тамашачы театры коллективы белән очрашу кичәсе. Класстан тыш чара
- «Театр яктылыкка, нурга илтә» (Г. Кариев иҗатына багышланган программа материалы.). Класс сәгате
- «Театр яктылыкка, нурга илтә...» . Мәктәп театр түгәрәге программасы
- Театр яши, яшәячәк... Класстан тыш чара
- Туфан Миңнуллин драмаларында халык авыз иҗаты чагылышы
- Туфан Миңнуллин иҗатында авыл тормышы
- Туфан Миңнуллинның «Әлдермештән Әлмәндәр» комедиясендә Әлмәндәр карт образының тормышчан-фәлсәфи нигезе. Әсәрдә конфликт. 6 нчы сыйныфта әдәбият дәресе
- Туфан Миңнуллинның «Бәхетле кияү» драмасы, аның комедия жанры буларак үзенчәлекле яклары. Дәрес планы
Сценарийлар
Презентацияләр
- «Галиәсгар Камал − театр сәнгатенә нигез салучы» : Г. Камалның тормыш юлы һәм иҗаты турында презентация
- «Казан театрлары». Презентация (5 сыйныф)
- Казан театрлары
- Татар театрлары
- Татар театры
- Татар театры тарихы
Татарстан театрлары
- Казан театрлары
- Казан театрлары
- Татарстан театрлары
- А. В. Баталов исемендәге Бөгелмә дәүләт рус драма театры
- Әлмәт татар дәүләт драма театры
- Болактагы яшьләр театры
- Буа дәүләт драма театры
- В. И. Качалов исемендәге Казан рус Зур драма театры
- Габдулла Тукай исемендәге Әтнә дәүләт драма театры
- Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры
- Кәрим Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театры
- Муса Җәлил исемендәге Татар дәүләт опера һәм балет театры
- «Мастеровые» рус драма театры
- Сабир Өметбаев исемендәге Минзәлә дәүләт драма театры
- Туфан Миңнуллин исемендәге Түбән Кама дәүләт татар драма театры
- Яр Чаллы дәүләт татар драма театры
Театр − балаларга
- Габдулла Кариев исемендәге Казан Татар дәүләт яшь тамашачы театры
- Казан дәүләт яшь тамашачылар театры
- Татар дәүләт курчак театры
- Яр Чаллы дәүләт курчак театры
Мәкаләләр
- Балалар театры турында тагын бер сүз
- Балалар театры − югары сәнгать!
- Казанда татар телле балалар өчен «НУР» театр студиясе ачыла
- Татар тотып карамаса…«Сәйяр» һәм «Мәктәп сәхнәсе» бәйгеләре хакында
- Татарстанда «Театрлар - балаларга» проекты эшли башлый
- Яшьләр театрга йөриме?
Татарстанның халык театрлары
- Актаныш районы драма коллективлары смотр-конкурсына йомгак ясалды (театр атналыгы нәтиҗәләре)
- Әтнәнең халык театры яши
- «Идел-йорт»ның халык театрлары
- Халык театрлары – зур сәхнәдә
- Халык театрлары фестиваленең Алабуга зонасындагы сайлап алу турлары тәмамланды
Библиография
- Татарстанның театр сәнгате ТР Милли китапханәсе фондларында
- Татарстанның театр сәнгате Интернет челтәрендә
Соңгы яңарту: 2019 елның 30 мае, 10:57