«Татар археографиясе». 32 нче китап. Өченче анонс

«Татар археографиясе». 32 нче китап. Беренче анонс

«Татар археографиясе». 32 нче китап. Икенче анонс

«Татар археографиясе» сериясендә дөнья күрәчәк китаптагы хосусый актларның теле, документның нинди булуына карап, төрлечә рәвештә. Мәсәлән, никах һәм аерылышу, васыятьнамә кебек, шәригать тәгълиматына нигезләнгән хокукый язмаларда дини китаплардагы гыйбарәләр, гарәп телендәге җөмләләр һәм сүзләр аеруча күп кулланылган.

Сату-алу, мирас бүлү һ.б. документларның текстлары татар теленең үз чорындагы гади сөйләм телендә диярлек. Андыйлар хәзерге татар кешесе өчен дә җиңел аңлаешлы. Мәсәлән, «Мең дә җиде йөз дә алтмыш дүртенче елда Зөя өязенең кенәз Аклыч сотнясе Чәчкаб авылының Бикбау Бикәй угылы алдым унбиш сум акча Үти авылының Мөхәммәт мулла Хаҗи угылындин ... ».

Әүвәлге килешү һәм хокук язмаларында рус сүзләре дә шактый кулланылган. Кайбер язмаларда алар аеруча күп. Мәсәлән, XVIII гасыр уртасындагы бер түрә язмасын күздән кичергәндә, аның хәзерге чордагы кайбер татар җитәкчеләренең телевидениегә биргән интервьюларына охшашлыгы күренә. Патша заманындагы татар түрәсенең бер җөмләсендәге рус сүзләренең саны-исәбе татар сүзләре кадәр үк дияргә мөмкин.

Фотокүчермәләрдә: Алыш-биреш язулары. Мамадыш өязенә кергән Иске авыл һәм Каенсар авылы. 1833 ел